ROTARY ilk defa 1905 yılında Avukat Paul Harris ve üç arkadaşı – Kömür Tüccarı Silvester Schile, Maden Mühendisi Gustavus Loehr ve Tüccar Terzi Hiram Shorye’in akşamları buluşup geliştirdikleri fikirlerle başlamıştır.
Bu ilk toplantılarda yalnızlık hislerinin bastırılması, birbirlerini tanımak ve aralarında iyi ilişkiler kurarak her birinin bireysel gelişimini sağlamak amaçlanmıştır.
Aslında Rotary’nin bu ilk dört üyesi arasında milliyet ve dini inançlar yönünden büyük farklılıklar vardır. Bu kişiler İngiliz, Alman, İsveç ve İrlanda asıllı olup Amerika’ya göç etmiş kişilerdi. Dini inançları yönünden protestan, katolik ve musevi idiler.
Buna göre Rotary’nin ilerde şekillenecek olan ırk, din, dil ve cinsiyet fark gözetmeme ilkesi kendiliğinden oluşmuştur.
Bu guruba Matbaacı Harry Ruggles’in ve Emlak Komisyoncusu Will Jenson’un da katılması ile 23 Şubat 1905 tarihinde Chicago Rotary Kulübü kuruldu.
Kulübün ilk Başkanlığına Schile seçildi. Kulüp fikrini ilk defa ortaya atan Paul Harris ancak iki yıl sonra başkan oldu.
Bu altı kişinin oluşturduğu ilk Rotary Kulübü arkadaşlık, dostluk ve karşılıklı yardım amacı ile kurulmuştur.
Toplantıların sıra ile her üyenin bürosunda yapılmasından dolayı üyelerce teklif edilen ve bir ana eksen etrafında dönüşüm anlamına gelen ROTARY Kelimesi kulüp adı olarak kabul edilmiştir.
San Francisco’da ikinci Rotary Kulübü 1908 tarihinde Avukat Henry Wood tarafından kurulmuştur.
Üçüncü Rotary Kulübü 1909 tarihinde kurulan Oakland Rotary Kulübü’dür.
Aynı yıl,
Dördüncü Rotary Kulübü Washington’da
Beşinci Rotary Kulübü Los Angles’ta
Altıncı Rotary Kulübü Boston’da kurulmuş ve
1910 yılında ABD’de KULÜP SAYISI 16’ya ve ROTARYEN SAYISI 1500’e ulaşmıştır.
Rotary’nin ilk kongresi 1910 Ağustosunda Chesley R. Perry’nin başkanlığında Chicago’da yapıldı. Bu kongrede mevcut 16 Kulüpten 14’ünün ve 1500 Rotaryen’in katılımı ile ULUSAL ROTARY KULÜPLERİ BİRLİĞİ kurulmuş, yönetmenlikler hazırlanarak aşağıdaki ilkeler kabul edilmiştir.
- Yeni kulüplerin kurulmasına öncülük etmek,
- Bütün kulüplerin gelişmelerini sağlamak,
- Toplumda ahlak ve doğruluk kurallarının yerleşmesini sağlamak,
- İç konularında sağlam kuralların geliştirilmesi için gayret göstermek,
- Üyeler arasında meslek ilişkilerini geliştirmek, kabul edilen ilkelerin en önemlileridir.
1910 yılı sonlarında Kanada Winipeg Kulübü ve yeni sekiz Kulübün kurulması ile Rotary tek bir teşkilat altında birleşmiş ve Uluslar arası ilişkiler başlamıştır.
1911 yılında İRLANDA’da DUBLIN ve BELFAST’ta iki yeni kulübün kurulması ile Rotary hareketleri Avrupa’da da yayılmaya başlamış ve aynı yılın sonunda ROTARY KULÜPLERİNİN SAYISI 28’e ve ÜYE SAYISI da 2500 e ulaşmıştır.
1912’de İSKOÇYA’da EDINBURG ve GLASKOW Kulüplerinin kurulması ile Rotary’nin ülkeler arası yayılması hızlanmış ve 1912 yılında MINESOTA’da toplanan III. YILLIK KONGRE’de Ulusal Rotary Kulüpleri Birliği’nin adı ULUSLARARASI ROTARY KULÜPLERİ BİRLİĞİ’ne dönüşmüş ve birliğin Başkanlığına Paul Harris getirilmiştir. Bu kongre de 41 Kulüp 548 üye ile temsil edilmiş ve hazırlanan Tüzükte aşağıdaki maddeler belirtilmiştir.